Karolien Knols, Sept.‘18, De Volkskant
Errors and residuals, Sarah van Marcke Schriftjes uit een archief lijken het, de eerste drie delen uit het nieuwe project Errors and residuals van de Belgische fotografe Sarah van Marcke. Dat is niet voor niks: vier jaar geleden trof ze in het huis waar haar ouders gingen wonen de erfenis van priester Ignace D.K. Een leven vastgelegd in richtlijnen tot ver na zijn dood. Niets in huis en tuin mocht worden veranderd, de eerste tien jaar. Hij had alles bij de notaris vastgelegd.
Dozen vol fotoboeken, lijstjes, notities trof ze aan. Op de tafel lag een nauwgezette dagindeling. ‘Alsof je, als je elke dag hetzelfde doet, nog een lijstje nodig hebt.’ Errors and residuals is van Marckes eerste fotoboek, in eigen beheer uitgegeven. Het eerste deel, a ritual, draait om een verhuizing – stressvolle gebeurtenis bij uitstek voor mensen met controledrift. Het onderwerp koos ze zelf. ‘Ik heb me in de priester verplaatst en heb gedacht: wat doet iemand om afleiding te zoeken voor zoiets onrustigs? Hij maakt foto’s.’ In een album van Ignace trof ze foto’s van zijn woonkamer. Steeds vanuit hetzelfde standpunt gemaakt. Soms was de kamer bijna leeg, de andere keer stond hij vol. ‘Ik heb de volgorde veranderd om het gevoel van te benaderen van iemand die in een huis trekt, en er weer uit weggaat.’ In a visit zien we foto’s van Google Streetview, uit de tijd dat Ignace nog leefde. ‘Het is de enige dimensie waarin zijn wereld nog bestaat zoals hij hem had willen vasthouden.’ Op basis van zijn dagindeling heeft ze zo ongeveer kunnen opmaken dat hij in de living heeft zitten lezen toen de auto met camera langskwam, in 2009. ‘Wat moet hij daar van in de stress zijn geweest.’
Wat kan ik als fotograaf nog toevoegen? heeft ze zich tijdens het maken van het boek meerdere keren afgevraagd. ‘De foto’s van Ignace zijn zo goed. Ik kon niet anders dan met zijn materiaal werken. Wat ik toevoeg is mijn blik, mijn mening over het onderwerp. Ignace is een uitvergroting van ons allemaal. In meerdere of mindere mate heeft iedereen het verlangen om controle te hebben over wat het meest oncontroleerbaar is: het leven.’ Eén foto heeft ze zelf gemaakt. Die van het pad achter het huis, door het natuurgebied dat hij zelf in 30 jaar aanlegde. Aan het eind van het pad kon je het huis van de buren zien liggen. Bij de notaris was vastgelegd dat de volgende bewoners het uitzicht tien jaar lang vrij moesten houden. Onhoudbaar, natuurlijk: op het laatste beeld groeien de bomen al naar elkaar toe.
https://www.volkskrant.nl/cultuur-media/festival-unseen-is-een-fotoboekenparadijs~b0fb29b4/